نکته هایی مهم در پرورش و نگهداری گل سنبل؛
سنبل، گياهي است که از زمانهاي قديم کاشتن آن متداول بوده است .گياه سنبل ازخانواده سوسنيها و پيازي ، به بلندي ۱۵ تا۲۰ سانتيمتر و گل هاي زودرس آنبشکل خوشه انتهاي ساقه گوشتي معمولا از نيمه اسفند تا فروردين باز ميشود و به رنگهاي سفيد ، قرمز ، آبي ، بنفش ، صورتي و زرد و غيره است.
گل سنبل یکی از ” سین ” های هفت سین سفره هر ساله هر ایرانی است و از آن بعنوان گل عید یاد میشود. اگر می خواهید این گل را در خانه تان بهترین شکل نگهداری کنید این نکات را فراموش نکنید.
آخرین روزهای سال، ایام خوبی برای باغبانان و کسانی است که عاشق گل و گیاه اند.
بتی دارم که گرد گل ز سنبل سایه بان دارد
بهار عارضش خطی به خون ارغوان دارد
هوا که کمی به گرمی برود، باغچه های منازل با خاک جدید و کود های گیاهی آغشته شده و زمان کاشت گل های بهاره فرا می رسد.
خاستگاه اصلی این گیاه، کشور هلند است. این گل می تواند تا 20 سانتی متر نیز رشد داشته باشد. اما تمامی این ها بستگی به نوع فراهم آوردن محیط مناسب برای پرورش آن است.
گل معروف روزهای عید و سفره هفت سین، گل سنبل است. برای اینکه یکی از ” سین ” های سفره هفت سین امسالتان را خودتان آماده کرده باشید، بهتر است از گل سنبل شروع کنید.
گلهای سنبل خوشبو و جنبهٔ زینتی دارند. دورهٔ گلدهی آنها در اوایل بهار است. گلها میتوانند به رنگهای سفید، صورتی، بنفش، قرمز، نارنجی، زرد یا آبی باشند.
برای کاشت و پرورش گل سنبل، چند روز مانده به عید می توانید به یکی از گلخانه ها و گل فروشی ها مراجعه کنید و پیاز این گل را خریداری کنید.
این گیاه می تواند در آب، خاك گلدان و خاك باغچه پرورش یابد.
گل سنبل مانند گل نرگس و لاله و زنبق دارای پیاز است. و از همین طریق می توانید گلتان را خودتان پرورش دهید.
پیاز گل سنبل
اما قبل از آن باید یک سری نکات مخصوص پیاز این گل را بدانید.
پیاز گل سنبل نباید معیوب و مریض باشد. برای شناسایی پیاز سالم، باید دقت کنید که پیاز سفت و سنگین باشد.
از آنجایی که رنگ این گیاه برای تازه کاران از طریق دیدن پیاز قابل تشخیص نیست، از فروشنده بخواهید رنگ گل مورد علاقه تان را به شما بدهد. در غیر این صورت زمان گل دهی، شگفت زده خواهید شد.
البته اگر سفره هفت سین تان از ترکیب رنگی مشخصی ندارد، می توانید به صورت اتفاقی پیازی را خریداری کنید و منتظر باشید تا رنگ آن را بعد از گل دهی متوجه شوید.
نکته دیگر که بسیار حائز اهمیت است، این است که به فروشنده بگویید پیاز مخصوص باغچه و یا گلدان می خواهید. زیرا این پیاز ها متفاوت اند.
حالا که پیاز این گل را خریداری کرده اید، بهتر است برای کاشت آن نیز این نکات را رعایت کنید:
پیازها باید در خاکی مناسب و سبک کاشته شود. این خاک بهتر است مخلوط خاک برگ و خاک شن دار باشد. دو سوم پیاز ها را در خاک می کارید و یک سوم پیاز باید از خاک بیرون باشد.
پیاز را به محلی معتدل ببرید. آب یاری و خیس شدن خاک فراموش نشود. هوای محیط در روزهای ابتدایی نباید کمتر از 13 درجه سانتیگراد بشود. بعد از گذشت یک ماه و نیم، شروع به گل دادن خواهد کرد. بعد از اینکه جوانه ها ظاهر شدند باید گلدان را به محلی تاریک برد. معمولا مدت 10 روز گلدان را در تاریکی نگه می دارند. تمام این مدت 10 روز باید دمای محیط 24 درجه سانتی گراد باشد. بعد از گذشت این 10 روز، گلدان را به جایی که نورگیری متوسطی دارد منتقل کنید.
برای کاشت در خاک باغچه، باید به میزان درجه سرمای هوای دقت کنید. زیرا نباید پیاز سرما ببینید و باید از یخ زدن آن جلوگیری کنید. به همین منظور در اواسط بهمن ماه، می توانید پیاز را در خاک بکارید. هر چه هوا سرد تر باشد، پیاز را با عمق بیشتر بکارید. با گرم تر شدن هوا و آبیاری مناسب، در اواخر اسفند و اوایل فروردین، گلهای زیبای سنبل را خواهید داشت.
و اما کاشت سنبل در آب چگونه است؟
برای کاشت در آب، ظرف مناسب برای این روش را از گل فروشی که پیاز مخصوص را خریداری می کنید، تهیه نمایید تا در مراحل رشد گل، ساقه آن آسیب نبیند.
برای کاشتن پیاز سنبل در آب فقط گذاردن پیاز روی ظروف مملو از آب که در آن مقدار کمی خاک ذغال ریخته باشند کافی نیست بلکه باید آنها را مواظبت کنند که قبل از بیرون آمدن برگهای گیاه پیازها کاملا ریشه های خود را در آب منتشر کرده باشند . تا جایی که می توانید، این گیاه را در تاریکی قرار دهید. حتی اگر می توانید ریشه را به تنهایی نیز از نور دور نگه دارید. لازم نیست ساقه ها در آب بمانند، بلکه فقط ریشه باید در آب باشند.
دلیل استفاده از زغال این است که آب فاسد نخواهد شد. اگر نمی خواهید خاک زغال بریزید، میتوانید از یک قطعه کامل زغال استفاده کنید. برای اینكه زغال در آب شناور نباشد، قبل از استفاده، چند روز زغال را در آب خیس كنید. با این كار علاوه بر سنگینی آن، زغال تمیز شده و دیگر آب را نیز كثیف نمی كند.
در کاشت در خاک، پس از آنکه گلهای سنبل تمام شد باید نیمی از برگهای آنرا بریده و ماه خرداد و تیر که برگ های باقیمانده زرد شده و خشکید، پیازها را از زمین خارج کرده پس از آنکه چند روز در معرض هوای آزاد گذاشته و رطوبت آنرا گرفتند آنها را در انبار یا اطاق خشک و تاریک، با درجه حـــرارت ٥ سانتیگـــراد می توان پیازها را نگهداری نمود.
زمانی که شکوفه ها بیرون آمدند و تبدیل به گل شدند، بر روی گل ها آبپاشی نمایید تا شادابی خود را حفظ کنند. در این زمان باید گل سنبل را در معرض نور آفتاب قرار دهدید اما به طور معمول هوای محیطی 10 درجه سانتی گراد برایش بسیار مناسب خواهد بود.
شعر زیبایی از حافظ
بتی دارم که گرد گل ز سنبل سایه بان دارد / بهار عارضش خطی به خون ارغوان دارد
غبار خط بپوشانید خورشید رخش یا رب / بقای جاودانش ده که حسن جاودان دارد
چو عاشق میشدم گفتم که بردم گوهر مقصود / ندانستم که این دریا چه موج خون فشان دارد
ز چشمت جان نشاید برد کز هر سو که میبینم //کمین از گوشهای کردهست و تیر اندر کمان دارد
چو دام طره افشاند ز گرد خاطر عشاق / به غماز صبا گوید که راز ما نهان دارد
بیفشان جرعهای بر خاک و حال اهل دل بشنو / که از جمشید و کیخسرو فراوان داستان دارد
چو در رویت بخندد گل مشو در دامش ای بلبل که بر گل اعتمادی نیست گر حسن جهان دارد
خدا را داد من بستان از او ای شحنه مجلس / که می با دیگری خوردهست و با من سر گران دارد
به فتراک ار همیبندی خدا را زود صیدم کن / که آفتهاست در تاخیر و طالب را زیان دارد
ز سروقد دلجویت مکن محروم چشمم را / بدین سرچشمهاش بنشان که خوش آبی روان دارد
ز خوف هجرم ایمن کن اگر امید آن داری / که از چشم بداندیشان خدایت در امان دارد
چه عذر بخت خود گویم که آن عیار شهرآشوب / به تلخی کشت حافظ را و شکر در دهان دارد
(زمزار)