( گل و گیاه زینتی )
( گلی زیبا با انواع مختلف در ظاهر و رنگ آمیزی )
اسم علمی گیاه داوودی Chrysanthemum،از خانواده Compositae میباشد. این جنس دارای ۲۰۰ گونه ازگیاهان یک ساله ، چند ساله، علفی و گلخانهای است. قسمت تحتانی ساقه این گیاه تقریبا خشبی بوده و برگهای سبز تیره دارد. گل آذین گیاه داوودی کلاپرک و گلچه های کناری آن زبانهای و گلچه های میانی آن لوله ای میباشند. گلهای داوودی در واریته های مختلف دارای رنگهای متفاوت است.
طرز كاشت گل داوودی:
گل داوودی به دو طريق در هواي آزاد و در گلخانه كشت مي شود كه هركدام از آنها را بصورت گلداني و با هواي آزاد مي توان پرورش داد.
اگر بخواهيم از گل داودي در پائيز استفاده كنيم ، احتياج به گلخانه ندارد و كاشت و برداشت آن در زمين و هواي آزاد امكان پذير بوده و عمليات ازدياد هم در هواي آزاد صورت مي گيرد و اگر بخواهيم در زمستان استفاده كنيم ، كاشت و داشت آن احتياج به گلخانه دارد.
بعضي از تهيه كنندگان گلهاي داودي در سه ماهة اواخر پائيز و زمستان از پوشش نايلوني استفاده مي كنند كه البته اين موضوع به عوامل طبيعي و شرايط اقليمي مكان بستگي دارد.
تهيه و ازدياد گل داوودی :
معمولا به سه طريق نشاء گل داودي را مي توان تهيه كرد :
طريقه اول : خود پاجوش را از كنار بوته مادر با ريشه هايي كه توليد كرده جدا و در داخل گلدان يا زمين اصلي مي كارند.اغلب مشاهده شده كه انواع بيماريها از طريق خاك به گياهان جديد منتقل مي شود.پس ازدياد بطريقه پاجوش ريشه دار بصلاح و مصلحت توليد كنندگان نمي باشد.
طريقه دوم : پاجوش هاي سالم را انتخاب كرده و سر و ته پاجوش را قطع نموده و به اندازة ده يا پانزده سانتيمتر از قسمت ساقه مانند قلمه استفاده كرده و در داخل خاك گلدان يا خزانه انتظار گلخانه و يا هواي آزاد به نگهداري و پرورش قلمه هاي كاشته شده مطابق معمول باغباني مبادرت مي ورزند.
طريقه سوم : پس از قطع ساقه هاي چيده شدة گل آنچه كه در خزانه ها يا گلدانها از بوته گل داودي باقي مي ماند،براي استفاده قلمه مناسب است و قلمه ها را بايد بالاتر از زمين و بطول بيست سانتيمتر قطع نموده مطابق معمول قلمه طوري سر و ته آنرا آماده نمود كه مقطع آن زير جوانه واقع شده و طولش در حدود 10 سانتيمتر و برگها نه قطع و نه كوتاه گردد و كاملا سالم و شفاف باشد.قلمه هاي بدست آمده را مي توان در داخل خاك گلدان و يا خزانه ها در هواي آزاد كاشت.
پس از تقريبأ سه چهار هفته قلمه ها ريشه دار مي شوند و در اين موقع هريك از آنها را بايد در گلدان جداگانه و يا باغچه هاي آماده شده براي پرورش گل نشاء كرد.
پرورش قلمه در خزانه انتظار :
كار ازدياد گل داوودی ( قلمه كاري ) را مي توان در فاصلة زماني از اواسط بهمن ماه تا اوايل ارديبهشت انجام داد اين موضوع به موقعيت اقليمي و شرايط آب و هوايي مكان ارتباط دارد. ولي بهترين تاريخ عمل قلمه زني از اواسط اسفندماه تا اواسط فروردين ماه است.
عمل قلمه كاري اگر زودتر انجام گيرد ، ريشه و ساقه ها بطئي رشد كرده و گل پرورش يافته درشت مي شود و با العكس اگر عمليات كشت قلمه ديرتر صورت گيرد ، رشد و نمو گياهي سريع و بوته ها ضعيف تر و گلها كوچكتر خواهد شد.
حرارت مورد نياز :
براي سرعت دادن به رشد و نمو ريشه و ساقه قلمه ها درجه حرارتي در حدود 15 تا 18 درجه سانتيگراد ضرورت دارد.براي كاشت در بهمن ماه حرارت مصنوعي اجتناب ناپذير است ولي در اواخر اسفند تا فروردين نيازي به گرماي گلخانه اي ندارد .
قلمه هاي كاشته شده نسبت به تابش آفتاب حساسيت ندارند و اگر چنانچه باغباني بخواهد با حصير مانعي براي نور آفتاب تند ايجاد نمايد ، اين نكته را بايد توجه نمايد كه برگهاي قلمه به هيچ وجه پژمرده نشوند.توصيه مي شود كه عمل آبياري از روي خاك انجام گيرد.
در غير اينصورت با آبياري طريقة آب پاشي گنديدگي برگها يا بيماريهاي ناخواسته را موجب خواهد شد.در خزانه انتظار چه در هواي آزاد وچه در گلخانه سرد قلمه هاي كاشته شده را مي توان به وسيله پوشش نايلوني بخوبي تا ريشه كردن گياه حفظ كرد.
با اين عمل مقدار زيادي در كارهاي معمولي مربوط به عمليات باغباني را مي توان صرفه جويي نمود و عمل پوشش نايلون به ارتفاع نيم متري از سطح خاك با گذاشتن ميله هاي سيمي براحتي امكان پذير خواهد بود.از اوايل تا اواسط تابستان به سبب توسعه ريشه ها ، بايستي گلدانها و يا مكان قلمه ها در خزانه را تعويض نمود.جابجايي قلمه ها گاهي اوقات چهار يا پنج بار بايد صورت گيرد و هر بار فواصل رديف و بوته ها را بايد مطابق بزرگي گياه در نظر گرفت.
هرگاه گل داودي در حال رشد و نمو بحالت طبيعي رها شود ، سر شاخه هاي زيادي از ساقه اصلي منشعب شده و در نتيجه تعداد گلها فراوان و اندازة هر گل كوچك خواهد شد بطوريكه از يك ساقه اصلي كه از ريشه خارج شده در حدود ده پانزده شاخه جديد بوجود آمده و حالت يك دسته گل را نمايان مي سازد.
براي داشتن يك گل بزرگ توپي كافي است باغبان ساقه گل داودي را مرتبأ مطابق دستور هَرَس نمايد.
البته اين موضوع تك گل بودن يا دسته گل بوجود آمدن دليل به بدي يا خوبي گل داودي نيست،بلكه اين مسئله مربوط به سليقة شخصي مي باشد.اغلب مردم به تك گل علاقمندي بيشتري نشان مي دهند.
براي اينكه گل داودي ( تك گل ) زودتر بدست آيد كافي است كه فقط يك بار پايانه ( جوانه انتهايي ) قطع شود و در غير اينصورت براي گل زمستانه دوبار قطع پايانه نتيجه مطلوب را خواهد داد.
تعيين تاريخ برداشت گل داودي :
در ميان گلها ، گل داودي از گلهائي است كه تغييرات تاريخ برداشت آن ( يعني روز ، هفته يا ماه ) توسط باغبان مي تواند به آساني انجام گيرد.چون اين گل حساسيت خيلي زيادي در برابر تغييرات طول زماني روشنائي دارد ولي اين موضوع بي ارتباط با مسئله اقتصادي تهيه گل نيست.
همانطوريكه اغلب توليد كنندگان گلهاي زينتي در جريان امر هستند ، چون گل داودي در پائيز و تا نيمه زمستان مي تواند مورد استفاده قرار گيرد ، از نظر هزينه هاي غير قابل اجتناب پرورش و توزيع اين گل از فصل سرما ، توجه بيشتري را بايد مبذول داشت.
با در نظر گرفتن اينكه گل داودي در زمان پرورش در داخل گلخانه احتياج به حدود 16 درجه سانتيگراد حرارت مي باشد ، از نظر هزينه توليد گرما مسئله بزرگي را در زمستان براي توليد كننده فراهم مي نمايد.
همانطوريكه قبلا توضيح داده شد ، بالاخره براي تعيين تاريخ برداشت گل داودي ازاثرات روشنائي ( دركم و زياد كردن فاصله روشنائي) استفاده كرد حتي مي توان روز برداشت ( چيدن گل ) اين گل را تعيين نمود براي اين كار از تاريك يا روشن نگهداشتن محل رشد و نمو بوته هاي گل داودي مي توان به نتيجه خيلي خوبي رسيد.
براي تعيين تغييرات مدت روشنائي مورد لزوم گل داودي مي توان از پارچه كاملا سياه رنگ استفاده نمود. البته در بعضي از نقاط با شرايط آب و هوائي مناسب عده اي از پرورش دهندگان گلهاي زينتي از نايلون سياه استفاده مي نمايند.
براي كسب موفقيت بيشتر دراستفاده از اين پوشش ها بايد دقت كردكه كوچكترين روزنه روشنائي وجود نداشته باشد. اگر كرت ها يا خزانه هاي توليد گل ، در هواي آزاد باشد مي توان با درست كردن كمانه هاي ميله آهني كه بطرفين كرت يا خزانه فرو برده مي شود ، نايلون يا پارچه به راحتي روي اين ميله هاي آهني را پوشاند.(اين كار شبيه خزانه هاي توليد نشاء گوجه فرنگي و يا توليد توت فرنگي است كه اغلب باغداران بكار با آنها آشنائي دارند ).
با در نظر گرفتن مطالب گفته شده فوق همچنين با ايجاد روشنائي مصنوعي بوسيله لامپ مهتابي يا لامپ هاي معمولي ميتوان تغييراتي در تعيين تاريخ برداشت گل داودي بوجود آورد.
براي به عقب بردن تاريخ برداشت گل داودي در تابستان احتياج به نور مصنوعي نيست ولي از شروع فصل پائيز گل داودي در بعضي از مناطق نياز به روشنائي دارد.
كود مورد نياز گل داودي :
گو اينكه مزرعه گل داودي نياز مبرم به كود كامل ( ازت + فسفر + پتاس ) دارد ولي توصيه مي شود كه از ميان آنها كود ازت دار ( اوره ) بيشتر مصرف شود.چون مقدار كود لازم بازهم با ارقام گل داودي ارتباط مستقيم داشته و بعضي از آنها نسبت به كم يا زياد شدن كود حساسيت نشان ميدهند بهتر است باغبانها با متخصصين مربوطه در اين مورد مشاوره نمايند.
براي اينكه باغبانها و علاقمندان گل داودي از مقدار و نوع و زمان مصرف كود شيميائي نگراني و واهمه نداشته باشند به آنها توصيه مي شود كه در صورت امكان از كودهاي قابل حل در آب ( وتابل ) استفاده نمايند و اين كار معمولا در مواقع ضرورت توأم با سمپاشي بدون نياز بكار مجدد انجام پذير خواهد بود .